ಪೌರಾಣಿಕ-ಹಿನ್ನೆಲೆ
ತಪೋಭೂಮಿ: ಹಳೆಯ ದಿವ್ಯ ಸ್ಥಳ
ಶ್ರೀ ವೈದ್ಯನಾಥೇಶ್ವರಸ್ವಾಮಿ ದೇವಸ್ಥಾನವಿರುವ ಸ್ಥಳವು ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಒಂದು ಪವಿತ್ರ ತಪೋಭೂಮಿಯಾಗಿದೆ. ಈ ಪ್ರದೇಶವು ಮೊದಲು ದಟ್ಟವಾದ ಅರಣ್ಯವಾಗಿದ್ದು, ಕಾಡು ಗೊಲ್ಲರು ಇಲ್ಲಿ ವಾಸವಿದ್ದರೆಂದು ತಿಳಿದುಬಂದಿದೆ.
ಆಶ್ರಮಗಳ ಸ್ಥಾಪನೆ ಮತ್ತು ಋಷಿಗಳ ತಪಸ್ಸು
ಪೌರಾಣಿಕ ಕಥೆಗಳಿಗೆ ಪ್ರಕಾರ, ಹಿಮಾಲಯದಿಂದ ಶ್ರೀ ದಧೀಚಿ ಮಹರ್ಷಿಯವರ ಸಹಿತ ಋಷಿಗಳು ಬಂದು ಇಲ್ಲಿ ಆಶ್ರಮವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿ, ದೇವರನ್ನು ಪೂಜಿಸುತ್ತಾ ತಪಸ್ಸು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರೆಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಈ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಮಹಿಮೆಯನ್ನು ಇನ್ನಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ.
ಶ್ರೀ ವೈದ್ಯನಾಥೇಶ್ವರ ಜ್ಯೋತಿರ್ಲಿಂಗ
ಶ್ರೀ ದಧೀಚಿ ಮಹರ್ಷಿಯವರ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಋಷಿಗಳು ಜ್ಯೋತಿರ್ಲಿಂಗವನ್ನು ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪಿಸಿ, ಶ್ರದ್ಧೆಯಿಂದ ಪೂಜಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಅಂದಿನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ, ಶ್ರೀ ವೈದ್ಯನಾಥೇಶ್ವರ ಸ್ವಾಮಿಯ ಗರ್ಭಗುಡಿ ಅತಿ ಚಿಕ್ಕದಾದ ಒಂದಂಕಣದ ಗುಡಿಯನ್ನು ಮಾತ್ರ ಹೊಂದಿತ್ತು.
ಚೋಳರ ಕಾಲದ ವಿಸ್ತರಣೆ
ಚೋಳ ರಾಜವಂಶದ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ದೇವಸ್ಥಾನವು ವಿಸ್ತರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಈ ರಾಜರು ದೇವಾಲಯದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಮಹತ್ವವನ್ನು ನೀಡಿದರು, ಮತ್ತು ಆಧುನಿಕ ಕಾಲದ ಇನ್ನಷ್ಟು ಭವ್ಯತೆ ಮತ್ತು ಸೌಕರ್ಯಗಳನ್ನು ದತ್ತಾಗಿಸಿದರು.
ಶ್ರೀ ಹಾಲು ಮಲ್ಲೇಶ್ವರ ಸ್ವಾಮಿ ದೇವಸ್ಥಾನ ಮತ್ತು ಔಷಧಿ ಮರ
ಹತ್ತಿರದಲ್ಲೇ ಇರುವ ಶ್ರೀ ಹಾಲು ಮಲ್ಲೇಶ್ವರ ಸ್ವಾಮಿ ದೇವಸ್ಥಾನದ ಕಡೆ ಒಂದು ದಿವ್ಯ ಔಷಧಿ ಮರ ಬೆಳೆದಿತ್ತಂತೆ. ಋಷಿಗಳು ಈ ಮರದ ಎಲೆಗಳಿಂದ ಆಯುರ್ವೇದ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸಿ, ರೋಗಿಗಳನ್ನು ವಾಸಿಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರೆಂದು ತಿಳಿದುಬಂದಿದೆ.